Tag Archives: κρίση

ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Μπήκαμε πλέον στον έκτο χρόνο της οικονομικής κρίσης και ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι βυθισμένο στην εξαθλίωση,ενώ φαίνεται να μην είναι δυνατή η βελτίωση της κατάστασης για τον εργαζόμενο λαό στο άμεσο μέλλον.Σίγουρα,όλοι έχουμε ακούσει αναλύσεις επί αναλύσεων πάνω στα αίτια της κρίσης.Η δική μας άποψη,είναι ότι αυτή δημιουργήθηκε λόγω των βασικών αρχών και αντιφάσεων της λειτουργίας του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος,οτι οι περιοδικές κρίσεις του (1929,1970,2008 κτλ) είναι αναπόφευκτες και σύμφυτες με τη λειτουργία του και αυτό θα προσπαθήσουμε να δείξουμε στο παρόν κείμενο.

Αρχικά, η κεφαλαιοκρατική παραγωγή και διανομή λειτουργεί με δύο βασικές αρχές: την επιδίωξη του κέρδους και τον ανταγωνισμό.Αυτό μακροπρόθεσμα έχει σαν αποτέλεσμα απο τη μία πλευρά τη συσσώρευση ενός μεγάλου μέρους του κεφαλαίου και την παραμονή του σε κατάσταση αδράνειας (άλλωστε δεν θα είχε νόημα γα έναν καπιταλιστή η παραγωγή, εάν όλα τα κέρδη τα διέθετε σ’ αυτήν χωρίς να παρακρατά ένα σημαντικό μέρος τους) και από την άλλη, την κατάρρευση και το κλείσιμο όσων επιχειρήσεων δεν έχουν τη δυνατότητα να αντέξουν τον ανταγωνισμό, πράγμα που προκύπτει συνήθως από την έλλειψη κεφαλαίων.

Επομένως το μεγαλύτερο μέρος του
πλούτου, μαζέυεται στα χέρια μιας χούφτας ανθρώπων οι οποίοι μάλιστα δεν συμμετέχουν άμεσα στην διαδικασία της παραγωγής.Σε κάθε χώρα δημιουργείται στην ουσία μία ελίτ στην οποία ανήκουν τα πάντα ενώ την ίδια στιγμή που η υπόλοιπη κοινωνία γίνεται φτωχότερη μέρα με τη μέρα,οδηγείται δηλαδή η παραγωγή σε μία μονοπωλιακή κατάσταση.Αυτό, σε συνδιασμό με τη σταδιακή καθίζηση των μεσαίων στρωμάτων οδηγεί την κυρίαρχη τάξη στην απώλεια κινήτρου επαναπροώθησης κεφαλαίων στην παραγωγή,αφού η αγοραστική δύναμη του καταναλωτικού κοινού μειώνεται δραματικά με αποτέλεσμα να στενέυουν τα περιθώρια κέρδους.Για να διατηρήσει σ’αυτή τη φάση τα κέρδη της,καταφέυγει σε άλλες μεθόδους όπως μειώσεις μισθών και απολύσεις,οι οποίες παρόλο που μπορει βραχυπρόθεσμα να της προσφέρουν οφέλη,σε δεύτερο χρόνο μειώνουν εκ νέου την κατανάλωση άρα βαθαίνουν πιο πολύ την κρίση. Ακόμα αναποφεύκτη είναι η προσπάθεια εισβολής σε νέες αγορές και καταστροφή κεφαλαίου (πχ πόλεμοι).Οξύνονται με αυτόν τον τρόπο οι ταξικές αντιθέσεις,οι κατώτερες και οι μεσαίες τάξεις εξαθλιώνονται όλο και περισσότερο.Η αστική τάξη λοιπόν είναι αυτή που οδηγεί την κοινωνία στην φτώχεια και την εξαθλίωση,μαζί με τους εντολοδόχους της και κάθε ελπίδα για μια ζωή με αξιοπρέπεια θυσιάζεται στο βωμό του κέρδους.

Στο σημείο αυτό,ας προσθέσουμε και κάποια άλλα στοιχεία,ώστε να γίνει πιο κατανοητή η σημερινή κατάσταση.Mέχρι την δεκαετία του 90 το κάθε κράτος είχε τη δυνατότητα να ‘προστατέυει’ την εγχώρια παραγωγή απο τους ανταγωνιστές σε άλλες χώρες ,ως έναν βαθμό, με την επιβολή δασμών. Με την δημιουργία όμως της Ευρωπαικής ένωσης και με την υπογραφή της συνθήκης του Μάαστριχτ,πάυει αυτη η δυνατότητα,καταργούνται δηλαδή,μεταξύ άλλων,οι δασμοί εντός της ένωσης.Άρα ο κάθε παραγωγός πλέον έχει να ανταγωνιστεί,πέρα από τους ισχυρούς της χώρας στην οποία δραστηριοποιείται,τα αφεντικά ολόκληρης της Ευρώπης με άμεσο τρόπο.Έτσι ο ανταγωνισμός γίνεται αδυσώπυτος.Ο μικρός βιοτέχνης, ο αυτοαπασχολούμενος, ο αγρότης, με την ελευθερία μετακίνησης των κεφαλαίων,τσακίζεται απο εταιρείες κολοσσούς,οι οποίες μπορούν να παράγουν με μηδαμινό σχεδόν κόστος στην άλλη άκρη του πλανήτη,εκμεταλλευόμενες πολλές φορές ακόμα και παιδική εργασία.Επιπλέον το κεφάλαιο,κάθε φορά που οι εργαζόμενοι αποφασίζουν να σηκώσουν κεφάλι και να διαμαρτυρηθούν για τις συνθήκες εργασίας,για τους μισθούς ή οτιδήποτε άλλο,είναι σε θέση να τους εκβιάζει λόγω της δυνατότητάς του να μεταφερθεί οπουδήποτε αλλού πολύ πιο εύκολα.Βλέπουμε λοιπόν ότι η λειτουργία της Ευρωπαικής Ένωσης όχι μόνο δε μπορεί να λύσει τα προβλήματα που δημιουργεί στην κοινωνία ο ελέυθερος ανταγωνισμός,αλλά αντίθετα τα οξύνει και επίσης είναι προφανές ποία τάξη ευνοείται με τον τρόπο λειτουργίας της.

Ακριβώς εδώ μπαίνει το ‘παιχνίδι του δανεισμού’.Για να μπορέσουν τα μεσαία στρώματα να αντέξουν κάτω απο αυτές τις συνθήκες προωθήθηκε ένα μοντέλο υπερκατανάλωσης και πιο έυκολου δανεισμού.Για να καταφέρει η ντόπια παραγωγή να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό έπρεπε η κοινωνία να καταναλώνει συνεχώς,αλλά έπρεπε να βρίσκει και περισσότερα κεφάλαια.Αυτο έγινε δυνατό με τον δανεισμό,ιδιωτικό και δημόσιο.Με αυτόν τον τρόπο όμως,ενισχύθηκε πιο πολύ το τραπεζικό σύστημα,αφού ο ρόλος του στην οικονομία γιγαντώθηκε και τα κέρδη του εκτοξεύθηκαν.Η υπερσυσσώρευση που περιγράψαμε πριν, λαμβάνει χώρα πλέον κυρίως στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.Όπως αποδείχτηκε όμως το 2008 ούτε για αυτό το νέο μοντέλο ήταν δυνατό να ξεπεράσει τις θεμελιώδεις αντιφάσεις του καπιταλισμού και έτσι πολλά νοικοκυρία,επιχειρήσεις και κράτη βρέθηκαν με χρέη που αδυνατούσαν να διαχειριστούν,και οδηγηθήκαμε σε μια βαθύτατη κρίση.

Από την αρχή της κρίσης τα ΜΜΕ και οι διάφοροι καλοθελητές του συστήματος,προσπαθούν να φορτώσουν την ευθύνη για ότι συμβαίνει σήμερα σε διάφορους αποδιοπομπαίους τράγους όπως είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι,οι μετανάστες,οι Γερμανοί και άλλοι.Είναι αναγκαίο να αντιληφθεί ο καθένας ότι όλοι είμαστε καταπιεσμένοι του ίδιου βάρβαρου συστήματος και να προχωρήσουμε με δεσμούς ταξικής αλληλεγγύης σε οργανωμένους και μαζικούς αγώνες για την διεκδίκηση όσων μας ανήκουν,για τη χειραφέτηση των εργαζομένων και για μία κοινωνία χωρίς εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους,την Κομμουνιστική.

Μόνη διέξοδος από την κρίση η κοινωνική επανάσταση

senza classi
ομάδα ανατρεπτικής σκέψης

ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ:ΣΧΕΔΙΟ ΑΘΗΝΑ

Η σημερινή ολομέτωπη επίθεση των καπιταλιστών και τους κράτους τους ενάντια στην ίδια την κοινωνία εντείνεται όλο και περισσότερο. Η αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης λοιπόν αποτελεί επιμέρους κομμάτι αυτής της επίθεσης, με αποτέλεσμα καταχτήσεις δεκαετιών να καταργούνται και να επιστρέφουν στην κατοχή του κεφαλαίου.

Σημαντικές αλλαγές στην μέχρι τώρα λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος παρατηρούνται σε κάθε βαθμίδα, κυριότερα όμως στην τριτοβάθμια , δηλαδή στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα στον καπιταλισμό είναι προφανές ότι λειτουργούν με βάση τις ανάγκες της κυρίαρχης τάξης και προωθούν την κυρίαρχη ιδεολογία. Στην Ελλάδα οι χρηματοδοτήσεις ιδρυμάτων γίνονταν σε μεγάλο βαθμό από το κράτος, βέβαια σταδιακά έκαναν την εμφάνιση τους και εταιρίες που ‘στήριζαν’ οικονομικά ερευνητικά προγράμματα προκειμένου να τα εκμεταλλεύονται με σκοπό φυσικά το κέρδος και όχι την πρόοδο της κοινωνίας και της επιστήμης. Σήμερα είναι φανερή η στόχευση της κυβέρνησης και των αφεντικών, που δεν είναι άλλη από την ιδιωτικοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Το σχέδιο ‘Αθηνά’ λοιπόν είναι η συνέχεια της προσπάθειας ιδιωτικοποίησης και αποτελείται από συγκεκριμένες κινήσεις όπως: συγχωνεύσεις τμημάτων, σύσταση νέων σχολών, ενοποιήσεις ιδρυμάτων, μεταφορά τμημάτων σε άλλες πόλεις, μετατάξεις διδακτικού προσωπικού και άλλων εργαζομένων. Με αυτές τις κινήσεις το υπουργείο διατείνεται ότι θέλει να προωθήσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, να δημιουργήσει ένα ευέλικτο ανθρώπινο δυναμικό, να βελτιώσει την επιχειρηματικότητα και την επιστημονική και τεχνολογική εκπαίδευση.

Η άποψη μας βρίσκεται στην απέναντι πλευρά από το υπουργείο και τους υποστηρικτές του. Το συγκεκριμένο σχέδιο πλασάρεται ως προσαρμογή της εκπαίδευσης στις ανάγκες της κοινωνίας αλλά εξυπηρετεί τις ανάγκες της αγοράς και συνεπώς του κεφαλαίου. Με όλες αυτές τις κινήσεις το μόνο που θα καταφέρουν είναι να οδηγήσουν χιλιάδες ανθρώπους στην ανεργία, στην φτώχεια και την εξαθλίωση. Επίσης θα έχουν ως αποτέλεσμα τη διαιώνιση των ελαστικών μορφών εργασίας. Οι κινήσεις του σχεδίου ‘Αθηνά’ θα μειώσουν δραστικά τον αριθμό των εισακτέων, αποκλείοντας μεγάλη μερίδα πληθυσμού από την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αρκετοί φοιτητές θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το σπίτι τους και να αναζητήσουν κάποιο καινούριο επιβαρύνοντας αρκετά την οικονομική κατάσταση της οικογένειας τους. Ακόμα οι υποδομές σε διάφορα ιδρύματα που θα δεχθούν νέους σπουδαστές δεν είναι κατάλληλα οργανωμένες για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του καινούριου ρόλου τους. Οι ενοποιήσεις τμημάτων γίνονται με αυθαίρετα κριτήρια γεγονός το οποίο δυσκολεύει την εκπαιδευτική διαδικασία. Τα ιδεολογήματα για επιχειρηματικότητα και ανταγωνιστικότητα είναι επακόλουθα του κυρίαρχου τρόπου σκέψης, που φετιχοποιεί τον ατομικισμό, το βόλεμα, την απέχθεια ως προς οτιδήποτε συλλογικό και την επιθυμία για κέρδος και ‘επιτυχία’.

Μπροστά σε αυτό το σχέδιο το ‘φοιτητικό’ κίνημα είναι απαθές προς το παρόν, έτσι οι κινητοποιήσεις που πραγματοποιούνται είναι κατά πολύ κατώτερες των περιστάσεων. Είναι προβληματικό να μην κινητοποιούνται οι φοιτητές μέσα από τις συνελεύσεις τους και να προσπερνούν αυτό το ζήτημα ως δευτερεύων και ανούσιο. Με αυτές τις συνθήκες δε μπορεί να δημιουργηθεί ένα κλίμα μαχητικότητας και ριζοσπαστικοποίησης των φοιτητών που θα οδηγήσει στην σύμπραξη με άλλα αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνίας και θα καταφέρει να μπλοκάρει το σχέδιο.

Μοναδικός δρόμος για να εμποδίσουν οι φοιτητές την εφαρμογή του σχεδίου και να προχωρήσουν και σε άλλες ενδεχόμενες νίκες, είναι η οργάνωση και ο συνεχής συλλογικός αγώνας μακριά από λογικές ανάθεσης και ανταγωνιστικές επιδιώξεις. Θεωρούμε πως για να αποκτήσει η προσπάθεια για αλλαγή των εκπαιδευτικών δομών υπόσταση, πρέπει να συνοδευτεί από μια συνολική επαναστατική προοπτική με στόχο μια αυτόδιευθυνόμενη κοινωνία.

senza classi
ομάδα ανατρεπτικής σκέψης